zondag 29 december 2019

Vliegende paarden en langoor schapen


Verhalen over dieren vertelt Olaf Koens in 'Paarden vliegen businessclass'. Hij reist er kriskras voor door het Midden-Oosten. Als dierenliefhebber of als een westerling die zijn oordeel geeft over hoe elders met dieren wordt omgegaan of zijn de dieren een mooie kapstok om wat losse verhalen aan op te hangen? Het is me tijdens het luisteren naar de 13 verhalen, voorgelezen door Chris Kijne, niet echt duidelijk geworden.

Hoe dan ook, echt enthousiast ben ik niet geworden over het boek. Als Koens in Jubbinga is, de Friese plaats van zijn jeugd, stelt hij vast dat Jubbinga in de tijd veranderd is, "mijn ouders wonen er niet meer en er rijden Tesla's". Hu.....Tesla's wat doen die er nou ineens toe, rijden er in Jubbinga meer Tesla's dan elders in Nederland of is het correct bij de tijd willen zijn? Dat laatste is een trekje dat steeds meer opvalt gaande het boek en gaat schuren. Zo ook zijn, steeds wat moreel superieur uitgesproken, verbazing dat men in oorlogstijd soms beter voor de dieren zorgt dan voor de mensen. Maar anderzijds elke actie die niet in het westerse diervriendelijke straatje past hautain afwijst, een selfie met een tijger.....oh nee, het idee.

De reddingsactie bij dierentuin Magic World in Aleppo | Foto: VIER VOETERS


In een later verhaal worden de motieven om ondanks alle menselijke ellende ook met compassie voor de dieren te blijven zorgen prachtig en met overtuiging verwoord door de Egyptische dierenarts van de organisatie Four Paws.

Smiling sheep in Sheep Market, Doha, Qatar

In het hoofdstuk 'de dromedaris' ontpopt de schrijver zich plots als 'dierenlezer'. Hij komt op een veemarkt in Qatar: 'Het offerfeest is nog ver weg, toch lijken de schapen op hun hoede. Wanneer een potentiële koper bij een stal een kijkje komt nemen, is het alsof de schapen hun einde voelen naderen, ze dekken de ogen af met hun lange oren en proberen zich zo diep mogelijk in hun hokken te verstoppen.' Kromme tenen.............

Al met al een onevenwichtige bundel verhalen met hier en daar interessante feiten en gebeurtenissen die het volledig uitluisteren voor mij net aan de moeite heeft waard gemaakt.

Het oordeel in De Volkskrant is iets positiever, maar beslist niet laaiend enthousiast.

Op andere momenten blijft Koens hangen in zijn rol als verslaggever en voelt het thema ‘dieren’ plotseling wel erg dun aan. Zo bezoekt hij een dierentuin in Caïro enkel en alleen omdat hier eens een ezel geschilderd als zebra is gefotografeerd. Het levert journalistiek gezien weinig op. De grote vragen die Koens opwerpt – waarom lijken mensen soms meer om dieren te geven dan om oorlogsslachtoffers? – worden nauwelijks beantwoord. Daarmee blijft Paarden vliegen businessclass vooral een aangename en toegankelijk geschreven bundel met dierenverhalen uit het Midden-Oosten. Niet meer, niet minder.