Blauwdruk

Het boek 'Blueprint' van de gedragsgeneticus Robert Plomin heb ik afgerond. Het gaat over een tamelijk nieuwe wetenschappelijk visie waarin wordt gesteld dat zeker 50% van onze eigenschappen, en dan in het bijzonder psychologische eigenschappen, erfelijk zijn bepaald.

Daar bovenop worden de omgevingsomstandigheden die ons beïnvloeden ook weer door het DNA geselecteerd, we voegen ons naar wat het beste bij ons past. 'Nurture' wordt bepaald door 'nature'.

De 'traditionele' onderzoeken naar de invloed van erfelijkheid zijn gedaan in tweeling- en adoptiestudies. Plomin vat dat in de epiloog van het boek zo samen:

Het onderzoek is verder gegaan en heeft zich op de verschillen die in genen te vinden zijn gericht. Al die kleine verschillen, de polygenics scores, samen maken een individu. In de boekrecensie "Forget Nature Versus Nurture. Nature Has Won" van Gregory Cochran in Quilette van 25 september 2018 wordt deze ontwikkeling kort samengevat.

"In a step beyond these natural experiments, we have begun to mine DNA sequences to determine the actual gene variants involved. After years of failed efforts, these approaches have (finally!) borne fruit. It turns out that almost all psychological traits are indeed heritable, but are influenced by very many different gene variants, each of small effect. Huge samples were required to identify these weak variants. One recent study of the genetic influences affecting educational attainment made use of DNA samples from more than one million individuals.

We can sum up the effect of those many small-effect variants in a ‘polygenic risk score,’ which is now an extremely fashionable phrase, as well as an increasing useful tool. The polygenic score gives us probabilities, not exact predictions. It only explains a fraction of the variance, but that’s still useful. In one cohort, people in the bottom fifth of the educational-achievement polygenic risk scores had a 10 percent chance of graduation, while those in the top fifth had a 55 percent chance. If you had this level of information about the Kentucky Derby, and used it, you wouldn’t always pick the winner, but you’d certainly make a lot of money."

Dit soort onderzoek zet veel in beweging, visies op opvoeding, onderwijs en psychische zorg zullen zich moeten gaan aanpassen aan het nieuwe paradigma. Want zo kun je het wel noemen, een nieuw paradigma, het 'onbeschreven blad' van weleer is helemaal niet blanco, maar is al vol gepend.

Boeiend om deze ontwikkeling te gaan volgen met dit boek als basiskennis.

Update 28 maart 2019

Werk dat aansluit op dit thema.

In The Irish Times een bespreking van dit boek

Plastic brains: how upbringing makes little difference to personality

Verlanglijst

Leesplezier bestaat ook uit bedenken wat het volgende boek zal zijn. Ik hou daarvoor een verlanglijst bij op de site van Bol.com. Wekelijks komen daar boeken bij, soms schrap ik er ook weer door. De hele stapel lezen is bijna niet mogelijk. Dan zou ik op z'n minst twee boeken per week weg moeten werken. Niet te doen, naast tijdschriften, kranten en sociale media. Geeft niet, de lijst zelf is al leuk. Hierboven een selectie van de boeken die er recent op terecht zijn gekomen.

Het Groningse graan

Van de week heb ik 'De graanrepubliek' van Frank Westerman gelezen. Ik had er al eerder over gehoord en had het me voorgesteld als een sociaal-geschiedenisboek over de graanlandbouw in Oost-Groningen. Dat is het ook wel een beetje, maar het heeft toch een ander karakter. Het gaat over de rijke graanboeren en de arme landarbeiders, de opkomst en bloei van het communisme in die streek, de mechanisatie waardoor veel arbeid overbodig wordt. Allemaal wat ik verwachtte, maar Westerman geeft er een heel bijzondere draai aan door de landbouwpolitiek er volop bij te betrekken in wat bijna een biografie van Sicco Mansholt is. Het boek heeft me veel nieuwe kennis over de landbouwontwikkeling opgeleverd en de opkomst en invloed van de 'stadse' groene actiegroepen, zoals 'de Waddenvereniging'. Om een indruk te geven een fragment uit het gesprek dat de schrijver heeft met een hoogbejaarde Mansholt.

@JoopSiepel

Toen ik Sicco Mansholt in november 1994 ontmoette waren zijn nieuw verworven inzichten uitgekristalliseerd. Sprakeloos hoorde ik hem aan – verbaasd dat de meningen die hij verkondigde niets aan stelligheid hadden ingeboet. Ze waren alleen anders, en het sierde hem dat hij zijn ongelijk kon toegeven.
Voor hij zijn leerstelling opgaf, zo vertelde hij, had hij lange gesprekken gevoerd met de landbouweconoom Jan de Veer, de zoon van de Wieringermeerboer bij wie Sicco in de oorlog ondergedoken had gezeten. Door hem had hij zich laten overtuigen: je kunt de markt eenvoudig niet buitenspel zetten. Dat is niet te handhaven. ‘Ik als socialist,’ zei hij traag articulerend, ‘ik zeg zeer nadrukkelijk: de maakbaarheid van de samenleving langs de weg die ik heb gevolgd is een onmogelijkheid.’ Hij ging verzitten, kuchte. ‘Wat hebben we gedaan in Europa?’ vroeg hij op collegetoon. ‘We hebben de markt in de landbouw buiten werking gesteld door de graanprijs vast te zetten, en daardoor kregen we graanoverschotten van veertig miljoen ton per jaar. Het teveel dumpen we met dure exportsubsidies, tegen ramsjprijzen, op de wereldmarkt, waardoor we de boeren in de derde wereld in wanhoop naar de sloppenwijken drijven. Tegelijk hebben we de vrije invoer van graanvervangend veevoer toegestaan, tapioca en de hele rommel. Ook veertig miljoen ton per jaar. Daardoor zitten wij nu met die intensieve varkenshouderij en het mestoverschot. Het is een onhoudbare toestand, een stroperige brij van belachelijke maatregelen. Een drama.’ In grove toetsen schilderde hij de uitwerking van al dat gestuur voor Nederland. ‘Voor de oorlog werd de landbouw beheerst door de akkerbouwers uit Groningen, na de oorlog door de veehouders van Brabant. Maar zowel de akkerbouw als de veeteelt zijn op een dood spoor beland.’

Een mooie geschreven persoonlijke samenvatting van het boek staat op het blog van Kor Dwarshuis. En een visie hoe het verder zou kunnen gaan met de landbouw geeft Louise Fresco – bestuursvoorzitter van de universiteit van Wageningen in een interview met Harm Edde Botje en Mischa Cohen voor Vrij Nederland (3/11/18) naar aanleiding van de door haar in Brussel uitgesproken 'Mansholtlezing'.