donderdag 1 augustus 2019

Misleiding rond het Oogappeltje

Gisteren het korte hoorspel 'Darwin's oogappel' van Susan Glimmerveen gehoord. Ontroerend en mooi verhaal. De samenvatting op de Bolsite:


 Annie, de oudste en favoriete dochter van Charles Darwin, is pas tien jaar oud als zij op 19 april 1853 overlijdt. Annie's dood doet Darwin nog sterker aan het bestaan van God twijfelen en haar langdurige ziekte laat hem op een schokkende manier de keerzijde van zijn theorie van de ''survival of the fittest'' inzien.
Darwin wordt sinds de reis met de Beagle getroffen door zware ziekteaanvallen. Het idee, dat hij zijn zwakke conditie aan zijn eigen kind heeft doorgegeven, laat hem niet meer los. Pas na de dood van Annie zal hij in staat zijn de baanbrekende theorie On the Origin of Species te voltooien.



Maar nu ik wat verder zoek naar een recensie lees ik in het NRC van 6 januari 2010 dat dit oogappeltjeverhaal eigenlijk een loopje met de geschiedenis neemt.

Dat Darwin na lang aarzelen de ‘nuttige leugen’ van de religie te lijf gaat en zijn devote echtgenote Emma trotseert, zou nauw samenhangen met de dood van zijn dochtertje Annie in 1851. Daarna wil hij van god niets meer weten. Die theorie stamt uit het boek Annie’s Box uit 2000 en is dubieus. Want al was Annie Darwins oogappel, zijn secularisatie was een geleidelijk en pijnloos proces, schreef hij zelf. In 1838, ruim voor Annies geboorte, zag Darwin al geen doel, ontwerp, goed of kwaad in de natuur. „Niets dan blinde, bodemloze onverschilligheid.”

Charles Darwin en dochter Annie Scene uit de film Creation (2010) Foto: A-Film