vrijdag 30 april 2021

Gisèle en Castrum Peregrini

Gisèle en Wolfgang, begin jaren vijftig


Met een zilveren lepel in d'r mond geboren, ja, dat kan je van Gisèle van Waterschoot van der Gracht (1912-2013) best wel zeggen. Haar ouders waren niet stinkend rijk, maar het milieu, de  adellijke familieleden, de contacten en de sfeer gaven haar een uitstekende startpositie om wat van het leven te maken. Dat heeft ze dan ook gedaan. Annet Mooij beschrijft het bijzondere leven van de vrouw die haar eigen werkelijkheid maakte en als die niet in de smaak viel omtoverde tot een mythe. En onlosmakelijk daaraan verbonden is het verhaal van de leefgemeenschap Castrum Peregrini met zijn leider Wolfgang Frommel. Inmiddels is daarover zoveel bekend dat er gerust gesproken kan worden van een beklemmende sekte.

Rob Hartmans heeft in een puntige recensie van het boek in de NRC deze beschrijving gegeven:

 "Maar pas sinds enkele jaren is er meer aandacht voor de duistere kanten van Wolfgang Frommel en diens sekte, waarin seksueel misbruik en het anderszins manipuleren van kwetsbare jongens schering en inslag waren.

Dat de stichting Castrum Peregrini nog altijd bestaat, over een kapitaal pand aan de Herengracht en de Beulingstraat beschikt en zich tegenwoordig kan afficheren als een ‘cultural playground’ waar ‘culture, freedom and friendship’ worden vereerd, is te danken aan de meer dan gulle en loyale steun van nota bene een vrouw – de schilderes Gisèle d’Ailly-Van Waterschoot van der Gracht (1912-2013). Zij is het die door de huidige stichting, die afstand heeft genomen van de ideologie en pederastie van het oude Castrum Peregini, wordt voorgesteld als de centrale figuur van deze vriendengemeenschap, als de moedige verzetsvrouw die haar woning ter beschikking stelde aan Frommel en de onderduikers en deze vriendengroep door hard werken in leven wist te houden, en als een inspirerende kunstenares met een uniek oeuvre. Uit de prachtige biografie die Annet Mooij van haar schreef wordt echter duidelijk dat ook op dit beeld veel valt af te dingen."