woensdag 1 mei 2019

De hof van Eden

Peter Wenzel  (Karlsbad 1745 - Roma 1829)
Adamo ed Eva nel Paradiso Terrestre

Al lezend meereizen in de zoektocht van Tom Buijtendorp naar 'Het ware paradijs', een heerlijk vooruitzicht. Ik verwacht een combinatie van archeologie, religie, geschiedenis, filosofie, juist van het soort ingrediënten die van een boek een feestje kunnen maken. De inleiding begint al fijn:

"De speurtocht naar het ware paradijs was met de religieuze component van een geheel andere orde, en vanwege de vele betrokken culturen en beschavingen vele malen complexer. Daarom is het in dit geval gebleven bij een reisverslag dat terreinen raakt waarop andere onderzoekers vele malen deskundiger zijn. Mijn rol is daarom meer die van de geïnteresseerde reiziger die zich met al zijn beperkingen verwondert en reisimpressies deelt. Daarbij is het met mijn achtergrond onvermijdelijk dat ik zaken met een bevooroordeelde westerse bril bekijk. Daarover schreef Said in 1978 zijn invloedrijke boek Oriëntalism, met herdrukken tot zijn dood in 2003. Hij waarschuwt voor de neiging het ‘Oosten’ ten opzichte van het 'Westen' te beschrijven met eigenschappen zoals het minder vreedzaam, minder democratisch en minder goed georganiseerd zijn, geïllustreerd met de nodige cliches. Voor Afrika geldt hetzelfde. Een voorbeeld uit eigen ervaring is de Nederlandse neiging het als ‘goed’ te beoordelen dat de ander op tijd komt. Het blijkt dat anderen dat juist zien als een bekrompen beperking van mensen die slechts één ding tegelijk kunnen en daarom netjes achter elkaar een planning moeten aflopen, terwijl zijzelf gemakkelijk van taak kunnen wisselen en dus even wat anders gaan doen als iemand te laat is. Me hiervan bewust probeer ik onderweg voor het onbekende open te staan, maar zal mezelf toch herhaaldelijk op vooringenomenheid betrappen. Zolang dat maar duidelijk is, hoeft het een boeiende reis niet in de weg te staan."

In het Museumpark Orientalis is er van april tot oktober een expositie bij het boek of andersom het boek is een gids bij de tentoonstelling. In deze SoundCloud link een interview, waarin de schrijver over beide vertelt.