*Dura Europos (c. 240)*
Yale Art Gallery painting might be oldest known image of the Virgin Mary
De Huiskerk van Dura Europos is wellicht de oudst bekende kerk ter wereld. Deze huiskerk werd gebouwd in een gewoon huis in Dura Europos in Syrië.
Het gebouw werd gedateerd 231 na Chr. en in de jaren 1930 opgegraven door archeologen van de Yale-universiteit.
De muren waren bedekt met fresco's, die Bijbelse taferelen voorstellen. Deze fresco’s werden verwijderd en worden thans bewaard in de Yale-universiteit.
Het gebouw was - evenals de synagoge van Dura Europos - goed bewaard gebleven daar het tegen de stadsmuur aan was gebouwd en was vol gestouwd met zand door de bouw van een aarden verdedigingswal aan de binnenzijde van de vestingmuur.
In de 3e eeuw was het christendom nog een verboden religie in het Romeinse Rijk, pas in 313 (Edict van Milaan) zou dit veranderen.
Constantijn de Grote: de eerste christelijke keizer
De erfenis van de Romeinse keizer Constantijn de Grote is enorm. Hij stond het christendom toe in het Romeinse Rijk en werd zelf, hij bekeerde zich op zijn sterfbed, de eerste christelijke keizer. Constantijn bepaalde dat de zondag de rustdag zou worden. Ook verplaatste hij de Romeinse hoofdstad naar Byzantium, de stad die hij omdoopte tot Constantinopel (het huidige Istanbul) en gaf hij opdracht tot de bouw van monumentale kerken als de St. Pieterbasiliek in Rome en de Heilige Grafkerk in Jeruzalem.
*Concilie van Nicea (325)*
Het (vierde oecumenische) concilie van Chalcedon (451)
Wat is de belangrijkste geloofsbelijdenis?
“Wij belijden, in navolging van de heilige vaders, allen eenstemmig dat onze Heer Jezus Christus één en dezelfde Zoon is, volmaakt in zijn Godheid en volmaakt in zijn mensheid, waarlijk God en waarlijk mens, bestaande uit een redelijke ziel en een lichaam, één van wezen met de Vader naar zijn Godheid en één van wezen met ons naar zijn mensheid, ons in alles gelijk, uitgenomen de zonde, van eeuwigheid uit de Vader gegenereerd naar zijn Godheid, maar in het laatst der dagen omwille van onze zaligheid uit de Maagd Maria, de moeder Gods, geboren naar zijn mensheid, één en dezelfde Christus, Zoon, Heer, Eniggeborene, in twee naturen, onvermengd, onveranderd, ongedeeld, ongescheiden.
Daarbij wordt het onderscheid tussen de naturen in generlei wijze tenietgedaan door de vereniging, maar veeleer de kenmerkende eigenschap van elke natuur bewaard en samengebracht in één persoon en één hypostase, niet alsof Christus is gescheiden of verdeeld in twee personen, maar één en dezelfde Zoon en eniggeboren God, Woord, Heer, Jezus Christus; precies zoals de profeten vanaf het begin betreffende hem hebben gesproken en onze Heer Jezus Christus ons heeft geleerd, en de geloofsbelijdenis van de vaders ons heeft doorgegeven.”
Het pontificaat van Leo was cruciaal in de geschiedenis van het pausschap. Hij was de eerste bisschop van Rome die het primaatschap van de opvolger van Petrus leerstellig naar voren bracht. Volgens hem was de paus niet alleen verantwoordelijk voor het bisdom Rome, maar was hij tevens pastor van de universele Kerk.
Twee naturen van Christus
Als krachtige bestrijder van theologische dwaalleren wist hij niet alleen in de Latijnse Kerk maar ook in de Griekse Kerk respect af te dwingen. De oosterse synode van Efeze (449), die vasthield aan het monofysitisme, noemde hij de 'roverssynode'. Het monofysitisme leerde dat de menselijke natuur van Christus geheel was opgegaan in zijn goddelijke natuur. Naar aanleiding van deze dwaling schreef hij een dogmatische brief aan patriarch Flavianus van Constantinopel. Daarin zette hij de orthodoxe leer uiteen: Christus heeft zowel een menselijke als goddelijke natuur. Op het Concilie van Chalcedon (451) werd zijn brief aan Flavianus voorgelezen. Onder luid gejuich aanvaardden de concilievaders de Tweenaturenleer van paus Leo. Dit versterkte het pauselijk gezag in de gehele katholieke Kerk.
