The Renaissance engendered a reawakening of interest in both the human form and character, and the portrait became the most effective visual means of recording this rising awareness of the individual. This was a period in which some of the most imaginative ways of having one's likeness recorded appeared – a time when patrons could literally reinvent themselves through the visual image, and in which artists were given the possibility of transforming the genre and creating ingenious variations on a theme. In this session, we explore examples by some of the most influential artists of the period such as Giovanni Bellini, el Greco, Titian and Dürer, with a special focus on Holbein’s masterpiece, The Ambassadors.

← After Gentile Bellini, Portrait of Doge Niccolo Marcello, after 1474.
→ Giovanni Bellini, Portrait of Doge Leonardo Loredan, 1501-2. National Gallery, London.

Werk van de broers Bellini met 25 jaar er tussen. Oude en nieuwe stijl van portretteren.
Giovanni maakt onder invloed van de Noordelijke schilders gebruik van olieverf waarmee hij betere effecten te weeg kan brengen.

← Giovanni Bellini, Portrait of Doge Leonardo Loredan, 1501-2. National Gallery, London.
→ Attr. Vittore Carpaccio, Portrait of Doge Leonardo Loredan, c.1501-5. Museo Correr, Venice

Nieuwe en oude stijl tegelijkertijd. De achtergrond kleur is bij Bellini ook vernieuwend en bijzonder.

← Antonis Mor, Portrait of King Philip II of Spain on St Quentin’s Day, 1560. Monasterio de San Lorenzo, El Escorial
→ Titian, Portrait of Charles V on horseback at Mühlberg, 1548. Museo de Prado, Madrid

Portretten van machthebbers ter ere/nagedachtenis van veldslagen

Attributed to both Nicholas Hilliard & William Segar,
Portrait of Queen Elizabeth I (The Ermine Portrait),
c.1585. Hatfield House

Elizabeth I liet portretten verspreiden ter propaganda van haar 'merk' de maagd in plaats van de Katholieke Maagd.

Lucas Horenbout, Portrait miniature of King Henry VIII,
c.1526-7. Royal Collection

Voor hetzelfde propaganda doel werd miniaturen verspreid van koningen en gezagsdragers.

Follower of Joos van Cleve,
The Virgin and Child with an Augustinian Canoness,
after 1530. National Gallery, London

Ook de wat ouderwetsere donorportretten zijn in de vroege 16de eeuw nog te vinden.

Lorenzo Lotto, Portrait of Giovanni della Volta and his children, completed 1547. National Gallery, London.

Portretten van het gezin wordt een nieuwe trend. Let op het kleed. Deze zijn kostbaar dus niet op de grond, maar op de tafel.

Holbein the Younger, Portrait of Christina of Denmark, Duchess of Milan, 1538. National Gallery, London.

Portret voor de koninklijke huwelijksmarkt. 'Zij die ontkwam

Moroni, Portrait of a Tailor ('Il Tagliapanni')
c.1565-70. National Gallery, London.

Ook burgers gaan geportretteerd worden. Hier een 'eenvoudige' kleermaker. En een arts. (zie papier in zijn hand met aanduiding van zijn beroep.)

Lorenzo Lotto, Portrait of Giovanni Agostino della Torre and his Son, Niccolò, c.1515-16. National Gallery, London.

Holbein the Younger,
A Lady with a squirrel and a starling (Anne Lovell?)
c.1526- 8. National Gallery, London

Door de symboliek kon de persoon op het schilderij herkend worden. De eekhoorn uit het wapenschild en de vogel ?

Ook gebruikelijker worden schilderijen van koppels

Holbein the Younger, A Lady with a squirrel and a starling (Anne Lovell?), c.1526- 8. National Gallery, London

← Quentin Massys, Portrait of Erasmus, 1517. Royal Collection
→ Quentin Massys, Portrait of Peter Gillis, 1517, Longford Castle

Losse schilderijen, maar bij elkaar horend bedoeld als geschenk aan Thomas Moore

El Greco, The Burial of Count Orgaz, 1586.
Church of Santo Tomé, Toledo

Groepsportret. Waarop notabelen uit de plaats. Een zelfportret en het zoontje van de schilder.

← Palma Vecchio, A blonde woman, c.1520. National Gallery, London
→ Palma Vecchio, Portrait of a woman, 1518-20. Museo Nacional Thyssen,Bornemisza, Madrid

Bella Donna portrettten, meestal van courtisannes. Blond en bleke huid

Adelijke vrouw waarschijnlijk een huwelijksportret, zoals valt af te lezen aan het typische huwelijksgeschenk, een naaidoos.

Titian, Portrait of a lady “La Schiavona”, c.1510-12. National Gallery, London

Zelfbewuste vrouw, waarschijnlijk de opdrachtgeefster. Rivaliteit tussen schilderkunst en beeldhouwen. dubbel portret

Clara Peeters, Still Life with cheeses, almonds and pretzels c.1615. Mauritshuis, The Hague

Zelfportret in de middeleeuwen niet veel voorkomend. In de renaissance laten de kunstenaars zich vaker 'zien'. Hier een bijzonder voorbeeld van de schilderes die zichzelf in het lid van de kant heeft vereeuwigd.