In this period, new materials and techniques for making art broadened the possibilities for artists, just as new ideas about life and art were broadening the range of available subject matter.
This is a period when people were starting to enquire much more vigorously into the world of antiquity, learning from
- the newly discovered writings of ancient authors,
exploring from the ancient civilizations
- the buildings,
- sculptures
- physical remains .
* The idea of the worth of the individual was also gaining ground, bringing a new fascination with the likenesses of prominent people and the ways in which they could present themselves to others.
* Instead of a concentration on religious subject matter, there was a gradual development of more secular subjects – portraits, tales of myth and history – as well as a delight in landscape and in the depiction of realistic details.
This development of new ideas alongside the revival or rebirth of ancient ones did not begin all at once. Through previous centuries there had been a growing fascination with the myths and legends of Greece and Rome and the remains of their heritage. But in the early 1400s this reaches a critical mass, with conscious efforts being made to rediscover and reclaim the works of ancient writers and learn from them.
In 1550, Giorgio Vasari – a painter and architect originally from Arezzo – published what became the founding text of art history - The Lives of the Most Excellent Painters, Sculptors and Architects. In this book (which would be reprinted many times and is still available today) he recorded for the first time the stories of the great Italian artists of the past and those of his own times - starting with Cimabue (and ending with himself). His agenda was to chart a continuous line of development and improvement from the work of Cimabue and Giotto to Vasari’s own great hero, Michelangelo Buonarroti, whom he saw as the acme of artistic achievement. In doing this, he also first used the Italian word ‘rinascita’ (rebirth) to describe the way in which artists approached classical heritage and became increasingly determined to study and imitate nature
It was 19th century French historians who took up this description and applied their own translation of the word – Renaissance – not just to the arts but to the whole of this period, giving a name to the turbulent history, larger-than-life figures and amazing discoveries of this remarkable era.
 |
| Francesco Roselli, The Carta della Catena, 1471-82. Museo Storico Topografico di Firenze com’era, Florence |
De aanzet tot de rinascita ontstond in Florence. Rome was in deze tijd in een zeer slechte staat. Men ging wel op bezoek naar Rome om inspiratie op te doen aan de beelden en ruïnes van de gebouwen.
 |
| Donatello, St George 1415-18, from Or San Michele, Florence. Museo del Bargello, Florence |
DONATELLO
Donatello was een meester in het maken van marmeren en bronzen beelden. Hij was ook een groot kenner van de kunst uit de Klassieke Oudheid. Als jongeman ging hij in de leer bij Lorenzo Ghiberti, de beroemde beeldhouwer die de deuren voor het Baptisterium in Firenze heeft gemaakt. Donatello’s eerste grote werken waren beelden van twee heiligen, Sint Joris en Sint Marcus, voor de Orsanmichele, de Florentijnse kerk van de gildes. Deze beelden contrasteren sterk met de kunst uit de Middeleeuwen, omdat ze zelfstandige, levendige figuren met een eigen persoonlijkheid verbeelden, wat daarvoor niet gebruikelijk was.
 |
| Het eerste werk van Brunelleschi dat uiting gaf aan een mengeling van traditionele en nieuwe elementen, werd in 1436 lovend vermeld. Het betrof het Ospedale degli Innocenti, het vondelingenhuis waaraan Brunelleschi in 1419 was begonnen. Het Ospedale degli Innocenti gebouwd 1421-1444, wordt beschouwd als het eerste renaissancegebouw. Kenmerkend voor de nieuwe architectuur is helderheid: de betekenis van elk onderdeel moet duidelijk zijn, zo ook de onderlinge relatie van de delen. Ander kenmerk is de toepassing van onderdelen ontleend aan de klassieke oudheid: zuilen, lijstwerken en frontons. Zo ontstond een mengeling van Gotische vormen met Romeinse ornamentiek. |
De bouw van deze koepel was zo ingewikkeld dat Brunelleschi speciale machines moest uitvinden die konden helpen met de uitvoering van dit iconische bouwwerk in Florence!
Filippo Brunelleschi herontdekte de tekentechniek van het lineair perspectief. Dit is een briljante techniek die door kunstenaars over de hele wereld wordt gebruikt om voorwerpen in het juiste perspectief te tekenen, zodat ze dichterbij of verder weg lijken door het gebruik van verdwijnpunten.
Saint Anne, Madonna and Child, five angels (called ‘Sant'Anna Metterza’)
De Brancacci Kapel
Vernieuwing in de Vroege Renaissance
Masaccio was een groot talent en een ware vernieuwer. Hij gebruikte ook atmosferisch perspectief en creëerde diepte met de kleuren van het landschap.
 |
| Masaccio, The Tribute Money, 1426-28. Brancacci Chapel, Florence |
FRA ANGELICO (1395-1455)
 |
| Paolo Uccello, The Hunt in the Forest, 1460s. The Ashmolean Museum, Oxford |
 |
| The Battle of San Romano (detail) |
Paolo Uccello
1397 - 10 dec. 1475
Hij gebruikte perspectief om een gevoel van diepte te scheppen in zijn schilderijen en niet, zoals zijn tijdgenoten, om verschillende of daaropvolgende verhalen te vertellen.
Zijn bekendste werken zijn de drie schilderijen die de Slag om San Romano voorstellen. In deze serie schilderijen plaatste hij wapens op de voorgrond en velden op de achtergrond om het gevoel van diepte te verbeteren.
Paolo Uccello werkte in de Late Gotische traditie, en benadrukte kleur en praal in plaats van het klassieke realisme waarin andere kunstenaars baanbrekend waren. Zijn stijl is het best te omschrijven als idiosyncratisch. Hij had geen volgelingen in deze richting.
 |
| Piero della Francesca, The Procession of the Queen of Sheba, 1452-66. Church of San Francesco, Arezzo |
 |
| Sassetta, The Wolf of Gubbio, 1437-44. National Gallery, London |
