zondag 29 maart 2020

Een lawine van taal


Nog steeds ben ik erg tevreden met m'n Kobo Plus abonnement. Het zet aan tot het proberen van boeken, die ik niet zo gauw zou aanschaffen. Zoals de debuutroman van Abdelkader Benali. Ik had nog nooit wat van hem gelezen en dat werd toch eens tijd, want dat debuut schreef hij op 21-jarige leeftijd in 1996.
'Bruiloft aan zee' heb ik gedownload als audioboek, het wordt voorgelezen door Francis Broekhuijsen.  Even wist ik niet wat me overkwam, hoe moet ik luisteren, is dit serieus? Een lawine van taal leek over me heen te komen. Boeiend om gehoord te hebben, maar niet om me door het hele boek mee te nemen. Maar dat geeft niet, de kennismaking was toch plezierig.
Een fragment uit een recensie in NRC van oktober 1996:

Abdelkader Benali in 2012
door  Bernadet Boorsma
Hij schrijft zoals een mixer mixt. Tradities, genres, oosters, westers, hij gooit alles door elkaar en roert het tot een borrelende melting pot van stijlen. Flarden Berbers of Arabisch of een gruwzame vertaling uit het Engels ('bij de weg') of jargon van het Internet, voor hen zijn er klaarblijkelijk geen vloekende taalregisters. Als een oude Marokkaanse dorpsverteller is hij, op het babbelzieke af, maar met de tekstverwerker als kampvuur.
***
Een soortgelijke verwarring wekt Benali's taal, dat amalgaam van eigen makelij. Hij kauwt op elk woord, hij proeft en geniet, dat blijkt uit alles, het plezier spat er vanaf. Hij vertelt verhalen ook gerust een tweede keer, alsof je nog van niets weet, en verlustigt zich in zijn botsende taalregisters. Hij doet lekker wat niet hoort, kortom, en dat is leuk. Maar soms is lastig uit te maken of hij echt heeft bedoeld wat hij doet. Ik twijfel wel eens of een scène vol gekeuvel schilderachtig Marokkaans is, orale verteltraditie, of gewoon mislukt.