Biosfeer

‘Against the biosphere you are always in the wrong.’ Juist omdát je erin zit, omdat elke handeling een bepaald effect heeft, maar we de gevolgen daarvan vaak niet helemaal overzien. 

Soms zo boeiend met verrassende gezichtspunten en dan weer hele stukken waar ik het niet meer kon volgen, 'Ecologisch wezen' van Timothy Morton, een boek dat me niet snel los laat. Opvattingen als 'de delen samen zijn altijd meer dan het geheel', omdat elk object uit zoveel aspecten bestaat die je niet kunt overzien, blijven door m'n hoofd spelen en laten me anders kijken.

Ik heb veel recensies en commentaren rond het boek gelezen, die hebben me geholpen het wat beter te begrijpen. Een stuk uit: "Timothy Morton over ecologische bewustwording - Ja Natuurlijk ‘We moeten leren aarzelen’ van Lisa Doeland in De Groene Amsterdammer van 31 juli 2018.

Maar hoe kunnen we ons wapenen tegen het gevoel dat het uiteindelijk allemaal geen donder uit maakt wat we doen? Morton geeft toe dat dat lastig is: ‘In de afgelopen tweehonderd jaar heeft slim zijn betekend dat je cynisch bent. Ik ben slimmer dan jij omdat ik kan zien wat voor hypocriet jij bent, omdat ik kan zien hoe diep verdorven alles is. Maar uit dat cynisme spreekt ook een vorm van hoop. De cynicus gelooft dat als hij onze walging over onszelf genoeg zou kunnen aanwakkeren, hij ons daarmee op andere gedachten kan brengen. In die zin is juist de cynicus hypocriet! Waar het om gaat, is dat we beseffen dat we niet kunnen doen wat we willen, dat het beter is om minder of geen vlees te eten, om minder of geen auto te rijden. Maar terwijl we dat doen, moeten we ons realiseren dat we onszelf niet weg gegumd hebben en dat we geen schuldenvrije mensen zijn. Schuldenvrij worden we alleen wanneer we ons van onszelf ontdoen.’