zondag 2 september 2018

'Mijn strijd'

Vorig jaar las ik 'Het verboden boek' van Ewout Kieft. Hij doet daarin verslag van zijn leeservaring bij Hitlers 'Mein Kampf'. Nu ben ik ook bezig met een boek over Hitler, de biografie geschreven door Peter Longerich. Alhoewel het boek me veel nieuwe kennis en inzichten geeft, lees ik het niet gretig. Ik vorder langzaam, maar gestaag, zoals dat zo mooi heet.
Naar aanleiding van de nieuwe Nederlandse vertaling van 'Mein Kampf' verschenen er dit weekend een aantal artikelen die een toevoeging zijn op wat ik aan het lezen ben.


Vrij Nederland


Uitgeverij Prometheus kondigde aan ‘de talloze mythen en leugens’ in Hitlers ‘Mein Kampf’ te zullen ontmaskeren. Die belofte wordt helaas niet waargemaakt.
door Ewout Kieft

De Groene Amsterdammer


Naar aanleiding van de nieuwe Nederlandse vertaling van Mein Kampf stelt Arnon Grunberg dat het altijd nuttig is om kennis te nemen van Hitlers complottheorieën, omdat we daarin de huidige misschien beter herkennen. 
door Arnon Grunberg

Na de Tweede Wereldoorlog moest het Duits schoongewassen worden van nazistische termen en concepten. Maar ressentiment vindt ook in schone taal gehoor. 
door Thijs Kleinpaste

Hitler was een performer, die een mythe construeerde in de hoop macht en invloed te verwerven. Het grote raadsel is dat hij erin slaagde zijn ‘theater’ tot werkelijkheid te maken. In dit proces speelt Mein Kampf slechts een klein rolletje.
door Chris van der Heijden

Het artikel van Arnon Grunberg heeft de meeste indruk op me gemaakt, daaruit een fragment.

Antisemitisme was aan het begin van de twintigste eeuw wijdverspreid in Europa, of het virulenter was in Duitsland dan in andere Europese landen is iets waarover historici twisten. Zeker is dat Hitler zijn lezers, en zijn gehoor, niet met veel moeite hoefde te overtuigen dat er een ‘Joods probleem’ was. Zo schrijft hij met bewondering over de Weense burgemeester Karl Lueger (1844-1910), die veel voor het antisemitisme heeft gedaan, maar die volgens Hitler daar helaas niet ver genoeg in ging. Hitlers innovatie op antisemitisch gebied was dat hij afzag van meer klassieke antisemitische mythen (de kruisiging van Christus, joden die het bloed van christelijke kinderen zouden gebruiken om matzes te bakken) maar consequent joden, marxisme en kapitalisme gelijkstelde. Marxisme en kapitalisme (globalisering en kosmopolitisme) waren volgens hem joodse uitvindingen om de joodse wereldheerschappij naderbij te brengen. Zo kon hij ook evidente tegenstellingen tussen marxisme en kapitalisme verdoezelen, het doel van beide ideologieën was immers joodse wereldheerschappij. Veel Duitsers hielden dit voor waar, het was in elk geval voor veel Duitsers geen reden om niet op de NSDAP te stemmen. Bij de verkiezingen in maart 1933 haalde de NSDAP 43,9 procent van de stemmen, wat de kracht van de samenzweringstheorie mag illustreren.
De vergelijkingen die wel eens zijn getrokken met betrekkelijk populaire hedendaagse theorieën over terrorisme, de islam en ‘de moslims’, die Europa zouden willen overnemen, zijn juist. De angst voor het jodendom en de jood uit de jaren twintig is ongeveer net zo rationeel als de angst voor de moslim en de islam van heden.

Zie ook op BrimBoek:
Hitlers 'ideologische ontwikkeling'
Christenen en het nationaalsocialisme
Wanneer is het te laat......?